Birinci Balkan Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu’na karşı oluşturulan Balkan Devletleri ittifakı ile gerçekleşti. Bu ittifakta Bulgaristan, Sırbistan, Karadağ ve Yunanistan, Osmanlı İmparatorluğu’na karşı birleşti. Bu savaş, Osmanlı İmparatorluğu’nun Balkanlar’daki topraklarını kaybetmesiyle sonuçlandı. Balkan Devletleri ittifakının askeri gücü, Osmanlı İmparatorluğu’nu yenilgiye uğratırken, İmparatorluğun içindeki toplumsal-milli gelişimleri de hızlandırdı. Bu savaş, Osmanlı İmparatorluğu’nun güç dengesinde büyük ölçüde değişikliğe neden oldu.
Arka Plan
Balkan Devletleri’nin bağımsızlığına yönelik Osmanlı baskısı, İttihat ve Terakki hükümetinin yetersizliği ve Avrupa devletlerinin desteği birleşerek Birinci Balkan Savaşı’nın çıkmasına neden oldu. Osmanlı İmparatorluğu, Balkanlar’daki etnik grupların milliyetçilik hareketlerine büyük ölçüde karşı çıkıyordu. Bunun sonucunda, Osmanlı, Balkan Devletleri’nin toprakları üzerindeki hâkimiyetini kaybetme endişesiyle sıkı bir politika izlemeye başladı.
İttihat ve Terakki hükümeti, Osmanlı İmparatorluğu yönetiminde yetersizliğini gösteren birçok hata yaptı. Hükümet, gereksiz yere harcama yapan bir ekonomik politika izledi ve ordusunu modernize etmek yerine maaşlarındaki kesintilere gitti. Bu yetersiz yönetim, Osmanlı ordusunun yeterli hazırlık yapmasını engelledi.
Birinci Balkan Savaşı’nın meydana gelmesinde Avrupa devletlerinin de bir payı vardı. Rusya, Balkan Devletleri’nin bağımsızlık taleplerine destek verirken, Avrupa’nın diğer büyük devletleri de Osmanlı’ya karşı üstünlük elde etmek için Balkan Devletleri’nin yanında yer aldı.
Savaşın Başlangıcı
Birinci Balkan Savaşı’nın başlangıcı, Balkan Devletleri’nin Osmanlı İmparatorluğu’na karşı bir ittifak oluşturmasıyla gerçekleşti. Bu ittifakta bulunan devletler; Bulgaristan, Sırbistan, Karadağ ve Yunanistan oldu. Balkan Devletleri’nin bağımsızlığına yönelik Osmanlı baskısı, İttihat ve Terakki hükümetinin yetersizliği ve Avrupa devletlerinin desteği birleşerek savaşa yol açtı. Bu ittifak, Osmanlı’ya savaş ilan ederek, Balkan Savaşı’nın fitilini ateşlemiş oldu.
Cumhuriyet Halk Fırkası’nın Yönetimi
Savaş sırasında Osmanlı’nın yönetimi, İttihat ve Terakki hükümetindeydi. Ancak Cumhuriyet Halk Fırkası, savaşın bitiminde gerçekleştirdiği bir darbeyle iktidara geldi. Partinin lideri olan Mustafa Kemal, savaştan sonra askerî başarılarıyla ün kazanmış ve halkın desteğini kazanmıştı. Parti, savaş sonrasında yaşanan toplumsal ve ekonomik sorunların çözümüne odaklandı. Yeni yönetim, Osmanlı’nın modernleşmesine odaklanarak, farklı toplumsal kesimleri birleştirmek için çalıştı. Cumhuriyet Halk Fırkası’nın iktidarı, daha sonra Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasına yol açacaktı.
Tarafların Güçleri
Osmanlı İmparatorluğu ve Balkan Devletleri arasındaki askeri güç dengesi, savaşın kazanılmasında önemli bir rol oynadı. Balkan Devletleri’nin toplam asker sayısı Osmanlı İmparatorluğu’nun toplam asker sayısından fazlaydı. Osmanlı İmparatorluğu, Balkan Devletleri’nin gücünden daha az sayıda askerle savaşa gitmek zorunda kaldı. Bu durumun savaşın kazanılmasını zorlaştırdığı bilinmektedir. Balkan Devletleri, savaş sırasında silah, mühimmat ve askeri araç gereç bakımından güçlüydü. Bu nedenle Osmanlı İmparatorluğu, savaşta güçlü bir üstünlük sağlaması gereken stratejik konumlarını kaybetti.
Askeri Çatışmaların Sonucu
Birinci Balkan Savaşı boyunca, Balkan Devletleri ittifakının askeri gücü, Osmanlı İmparatorluğu’nu yenilgiye uğrattı. Savaş sonunda, Osmanlı’nın bütün Balkan toprakları elinden çıktı ve Balkan Devletleri bu toprakları arasında paylaştı. Bulgaristan, Makedonya’nın tamamını, Sırbistan, Kosova ve Makedonya’nın bir kısmını, Yunanistan, Selanik ve çevresini, Karadağ ise Arnavutluk ve İşkodra bölgesini ele geçirdi. Bu kayıplar Osmanlı İmparatorluğu’nun Balkanlar’daki gücünü önemli derece de zayıflattı ve İmparatorluğu içindeki toplumsal-milli gelişimler hızlandırdı.
Sonrası
Birinci Balkan Savaşı sonrasında, Osmanlı İmparatorluğu Balkanlar’da önemli toprak kayıpları yaşadı. Bu durum, İmparatorluğu zayıflattı ve Balkan Devletleri arasında güç dengesinde büyük bir kayma meydana geldi. Osmanlı, artık Balkan Devletleri tarafından tehdit ediliyor ve gelecekteki toprak kayıplarını engelleyecek güçte değildi. Bununla birlikte, bu kayıplar Osmanlı İmparatorluğu’ndaki toplumsal-milli gelişimleri hızlandırdı. Kaybedilen topraklar, Osmanlı İmparatorluğu içindeki Türk-Alevi azınlıkların belirginleşmesine ve yerel yönetimlerde daha etkili olmalarına neden oldu. Sonuç olarak, Birinci Balkan Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu’nun tarihi açısından önemli bir dönüm noktasıdır.
